Lý thuyết phương trình vi phân, phương trình đạo hàm riêng mờ được đề xuất ([1, 2]) để mô hình hóa cho những lan truyền có chứa những yếu tố không đầy đủ, không chắc chắn trong môi trường động lực. Trong cuốn sách [5] của các tác giả Nikravesh, Zadeh và Korotkikh, chúng ta cũng có thể tìm thấy những ứng dụng của mô hình phương trình đạo hàm riêng mờ trong kỹ thuật tính toán mềm và trong công nghiệp dầu mỏ. Hơn nữa, một số nhà toán sinh cũng đã sử dụng thành công phương trình đạo hàm riêng mờ trong việc mô hình hóa các hệ sinh học.
Bài viết này giới thiệu mô hình phương trình đạo hàm riêng mờ cho sự chiếm lĩnh một mảnh đất có tài nguyên phong phú (sau này ta còn gọi là miền hấp dẫn) của loài kiến xén lá giống Atta trong một khu bảo tồn rừng nằm khoảng 70 km về phía Bắc của Manaus, bang Amazonas, Brazil. Sự nghiên cứu hoạt động tìm kiếm thức ăn của loài kiến Atta Cephalotes này của Vasconcelos diễn ra từ tháng 7 năm 1985 đến tháng 1 năm 1986 và từ tháng 9 năm 1986 đến tháng 3 năm 1987. Các kết quả của việc nghiên cứu đã được nêu trong bài báo [4].
NCS. Hà Thị Thanh Tâm
Tài liệu tham khảo
[1] J. Buckley and T. Feuring, Introduce to fuzzy partial differential equations, Fuzzy Sets and Systems, 105 (1999) 241-248.
[2] O. Kaleva, Fuzzy differential equations, Fuzzy Sets and Systems, 24 (1987) 301-317.
[3] E.H. Mamdani, S. Assilian, An experiment in linguistic synthesis with fuzzy logic controller, International Journal of Man-Machine Studies 7 (1) (1975), 1-13.
[4] R. Motta Jafelice, C. Almeida, J.F.C.A Meyer, Fuzzy parameters in a partial differential equation model for population dispersal of leaf-cutting ants, Nonlinear Analysis: Real World Applications 12(2011), pp. 3397-3412.
[5] M. Nikravesh, L.A. Zadeh and V. Korotkikh, Fuzzy partial differential equations and relational equations, Springer - Verlag, 2004.